KOYUNBEYLİ KÖYÜ - BİR ŞAHİDE ÜZERİNE ARAŞTIRMA

Koyunbeyli, Uşak ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Köyün kuruluş tarihi kesin olarak bulunmamakla birlikte, köyle ilgili ilk kayıtlar 1676 tarihli Avârız defterinde görülmektedir.

16. yüzyılda Uşak kazasına bağlı, Bayad köyünde kurulmuş Koyunbeyoğulları zaviyesinden bahsedilmektedir.

Bu zaviye Koyunbeyli köyümüzün mahallesi olan Alibey çiftliğinde kurulu idi.

Bayad :boy kökenli bir addır.

Adından da anlaşılacağı üzere köyü Oğuzların Bayad boyuna mensup bir cemaatın kurduğu kuvvetle muhtemeldir.

Bayadlar, bilindiği üzere, tarihimizde manevi şahsiyetler yetiştirmiş bir boydur.

Oğuzlar'ın devlet ve din adamı Dede-Korkut Bayadlar'dan olduğu gibi , ünlü şair Fuzuli de bu boya mensup idi.

Cem Sultan adına Osmanlı hanedanının Oğuz-Han'a kadar çıkan efsanevi ataları hakkında Cam-ı Cem-ayin adlı bir kitap yazan Mahmud oğlu Hasan'ın da yine bu boydan olduğunu biliyoruz.

Bir Şahide Üzerine : Ayşe Kadın

Koyunbeyli Köyü, özellikle II. Mahmut döneminde uygulanan yenileşme, sözüm ona medenileşmeden (!) nasibini almış bir yerleşim yeridir.

Koyunbeyli kabristanlığına baktığımızda pek çok şahidelerin ve ayakucu taşlarının talan edildiğine şahit oluyoruz.

Neyse ki mevcut olan en ihtişamlı daireden yola çıkarak bazı bilgiler vermeye çalışalım.

Fotoğrafını gördüğümüz merkadin sahibi Nakip Ağa eşi Ayşe Hanım'a ait.

Şahidesinde:
Hüvel Bâkî, 1263
Beni kıl mağfiret ey rabbi yezdânî
Bi hakkı arş-ı azam nûr-ı Kuran
Gelip kabrime ede ziyaret dîn-i ihvân
Ede ruhuma fâtiha ihsan
El-merhûm el-magfur Nakip Ağa zevcesi
Ayşe kadının ruhu için fâtiha.” .. yazılıdır..

(1263 senesi hem Rumi, hem de hicrî olarak 1847 senesine tekabül ediyor)

Ayşe Hanım, kocasından önce, altmış yaşlarında vefat etmiş, çok cömert ve yardım sever biri olup, eşiyle birlikte köyde ber-hayat olmuştur.

Ayşe Hanım, köy ahalisine karşı son derece şefkatli, anlayışlı ve nezâketli davranmıştır. imkânları elverdiği ölçüde köyde yardıma ihtiyacı olanlara el uzatmıştır. Köylülerini evinde ziyaret eden Ayşe hanım onların her hangi bir sıkıntılarının olup olmadığını araştırır, bir şeye muhtaç olup olmadıklarını sorar ve ihtiyaçlarını gidermeye çalışırdı.

Ayşe Hanım, dört çocuk sahibi bir anne olup çocuklarından üçünü evlendirmiş, diğer çocuğunu evlendiremeden rahmeti rahmana tevdi edilmiştir

Ayşe Hanım, Nakip Ağanın eşi olarak yazıldığına göre, NAKİB onun eşinin adı mıdır, yoksa Osmanlı'da var olan Nâkibü-l Eşraflık kurumunda görevli olan birisi midir?

Kültürümüzde Nakip ismine pek rastlamadığımıza göre, Ayşe Hanımın eşi, bu kurumun üyelerinden biri olması büyük olasılık dahilindedir.

Öyleyse bu aile Osmanlı döneminde o bölgeye Nakiplik için atanmıştır.

Bu bilgiler bizlere yeni bir sorumluluk daha yüklüyor.
Koyunbeyli ve civarında Seyyid ve Şerif olan kayıtları gün yüzüne çıkarmak.

Araştırma:Alp Arslan DUR