Türk Dünyasının ortak alfabesi yeni bir dönemin başlangıcı

Türk dünyasının ortak bir dil ve kültür mirasına sahip olduğu gerçeği, yıllardır süregelen ortak alfabe çalışmalarına zemin hazırlamıştır. Bu çalışmaların nihai sonucu olarak, 34 harften oluşan bir ortak Türkçe alfabesi kabul edilmiştir.

34 harften oluşan bu yeni alfabe, 2026 yılında resmen yürürlüğe girecek. Teşkilat üyesi ülkeler, kendi dillerindeki ses yapısına göre harfleri kabul edilen 34 harf içerisinden seçip kullanacak.

90’LI YILLARDAN BU YANA DEVAM EDİYOR

Ortak alfabe çalışmaları, 1990'lı yıllardan bu yana devam ediyordu. Son olarak, Türk Akademisi'nin Bakü'de gerçekleştirdiği toplantıda alınan kararla, bu uzun soluklu projeye son şekli verildi. Yeni alfabede, Türkiye Türkçesinde kullanılan 29 harfe ek olarak "X", "W", "Q", "Ä", "Ū", "Ñ" ve "Ǝ" harfleri de yer alıyor.

Türkiye, bu projenin öncülerinden biri olarak dikkat çekiyor. Geçtiğimiz yıl Bursa'da düzenlenen 'Türk Dünyası Ortak Alfabe Çalıştayı', bu konudaki çalışmaların somut bir örneği oldu. Çalıştayda, Türk Devletleri Teşkilatı'na sunulmak üzere önemli kararlar alındı ve ortak harflere son şekli verildi.

Türkiye'nin yanında, Azerbaycan'ın Latin alfabesi tecrübesi de bu süreçte mühim bir rol oynadı. Diğer yandan, Özbekistan ve Kazakistan gibi ülkeler de Latin harfli alfabeye geçiş için çalışmalarını sürdürüyor. Özellikle Kazakistan'ın bu konudaki çabaları dikkat çekiyor.

YENİ ALFABENİN GETİRECEĞİ DEĞİŞİMLER

Ortak alfabenin kabulü, Türk dünyası için yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor. 2026 yılına kadar tamamlanacak olan uyum çalışmaları, özellikle Kiril alfabesi kullanan ülkelerde önemli değişikliklere yol açacak. Örneğin Kazakistan'ın, mevcut 29 harfli Türkiye Türkçesi alfabesine ek olarak, yeni ortak alfabeden "Ä ä", "Ñ ñ", "Q q", "X x" ve "W w" harflerini ekleyeceği tahmin ediliyor.