Bu kuralları bilmeden gece çalışmayın! İşverenlere rekor ceza kapıda
SGK Başuzmanı İsa Karakaş'ın açıklamalarına göre, gece çalışmasına ilişkin kurallara uymayan işverenlere çalışan başına 21 bin 213 lira para cezası uygulanıyor. Bu düzenlemeler, çalışanların ruhsal ve fiziksel sağlıklarının korunmasını hedefliyor.
GECE ÇALIŞMASINDA TEMEL KURALLAR VE SINIRLAMALAR
Gece çalışması, saat 20.00 ile 06.00 arasındaki zaman dilimini kapsıyor. Bu süre zarfında çalışanların hakları özel olarak korunuyor. Özellikle turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmetleri sektörlerinde yaygın olan gece çalışmasında, işçilerin günlük çalışma süresi 7,5 saati aşamıyor. Bu sürenin üzerine çıkılması durumunda işverenin yazılı onay alması gerekiyor, ancak birçok sektörde onay alınsa bile bu süreyi aşmak mümkün değil.
Vardiya sistemiyle çalışan işyerlerinde, çalışanlar için iki haftalık nöbetleşme düzeni uygulanabiliyor. Vardiya değişimlerinde işçilere kesintisiz en az 11 saatlik dinlenme süresi tanınması zorunlu. Gece çalışmasının kanıtlanmasında işyeri kayıtları, giriş-çıkış belgeleri ve iç yazışmalar yasal delil olarak kabul ediliyor.
YASAKLAR VE CEZAİ YAPTIRIMLAR
İş hukuku çerçevesinde, 18 yaşını doldurmamış kişilerin gece çalıştırılması kesinlikle yasak. Hamile ve yeni doğum yapmış kadınlar da doğumu takip eden bir yıl boyunca gece vardiyasında çalıştırılamıyor. Bu sürenin sonunda dahi, sağlık raporu ile sakıncalı olduğu belirlenen durumlarda gece çalışma yasağı devam ediyor.
Gündüz vardiyasında çalışan bir işçinin rızası olmadan gece vardiyasına kaydırılması durumunda, işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebiliyor. Haftalık 45 saatlik çalışma süresi aşılmasa bile, günlük 7,5 saati geçen çalışmalar için fazla mesai ücreti ödenmesi gerekiyor.
Kurallara uymayan işverenlere 2025 yılı için belirlenen cezalar oldukça ağır. Temel kurallara aykırılık durumunda işçi başına 21 bin 213 lira, fazla çalışma ücretinin ödenmemesi halinde ise işçi başına 3 bin 837 lira idari para cezası uygulanıyor. Bu cezalar her yıl yeniden değerleme oranında artırılıyor.
Karakaş, gece çalışması kurallarının iş hayatının önemli bir parçası olduğunu ve işverenlerin bu konuda daha dikkatli davranması gerektiğini vurguluyor.